सगरमाथामा एडमण्ड हिलारी र तेन्जिङ नोर्गेशेर्पाले पहिलोपटक सफल आरोहण गरेको ६० वर्षपुगेको छ । यो ६० वर्षो बीचमा सयौँ जना सगरमाथाको चुचुरोमा पुगेका छन् ।

सगरमाथा हाम्रै देशमा छ । तरपनि हामी धेरै चाहेर पनि त्यहाँ जान सकिरहेका छैनौँ र यसको बारेमा विभिन्न तथ्यहरु हामीलाई थाहा छैन । हामीले सगरमाथा आरोहणको हिरक महोत्सवका उपलक्ष्यमा यहाँ सगरमाथा सम्बन्धि केही रोचक तथ्य प्रस्तुत गरेका छौँ ।



· सगरमाथाको सबैभन्दा उच्चतम विन्दुमा श्वास फर्ेदा अरु सामान्य अवस्थामा भन्दा एक तिहाई अक्सिजन पर्याप्त हुन्छ । हावाको चापको कारण यस्तो भएको हो ।

· सगरमाथामा सन् १९६९ यता हरेक वर्षकम्तीमा पनि एक जना आरोहीको निधन भएको छ । तर सन् १९७७ मा भने सगरमाथामा कसैले पनि ज्यान गुमाएनन् ।

· एडमण्ड हिलारीका छोरा पिटरले ५ पटक सगरमाथाको आरोहण गरिसकेका छन् ।

· एडमण्ड हिलारीसँग पहिलोपटक सगरमाथाको सिखरमा पुग्नुभन्दा अघि तेन्जिङ नोर्गे शर्ेपाले ६ पटकसम्म सगरमाथा आरोहणको प्रयास गरेका थिए ।

· सन् १९९६ सगरमाथामा आरोहीका लागि सबैभन्दा घातक वर्षबन्यो । त्यसवर्ष१५ जनाले सगरमाथामा ज्यान गुमाए ।

· सगरमाथा आरोहण गरेर सबैभन्दा छिटो ओर्लिने प|mान्सका जिन मार्क बोइभिन हुन् । उनी सन् १९८८ मा सगरमाथाको शिखरबाट ११ मिनेटमा फेँदमा ओर्लिएका थिए ।

· सबैभन्दा कम उमेरमा सगरमाथा चढ्ने व्यक्ति १३ वर्षा जोर्डन रोमेरो हुन् ।

· हिमाल आरोहण गर्ने व्यक्तिलाई दिनमा २० हजार क्यालोरी उर्जा आवश्यक पर्छ ।

· सगरमाथाको चुलीमा सबैभन्दा बढि समय बिताउने व्यक्ति बाबुछिरी शर्ेपा हुन् ।

· विना अक्सिजन पहिलोपटक सगरमाथा आरोहण गर्ने राइनहोल्ड मेस्नर र पिटर ह्याम्बलर हुन् ।



· सन् १९९३ को मे १० का दिन ४० जनाले सगरमाथा चढेर एक दिनमा सबैभन्दा धेरै मान्छेले सगरमाथा चढेको रर्ेकर्ड कायम भएको छ ।

· सगरमाथा हरेक वर्ष४ मिलिमिटरका दरले अग्लो हुँदैछ ।

· सगरमाथामा सबैभन्दा बढि नागरिक गुमाउने देश नेपाल नै हो । अहिलेसम्म ४६ जना नेपालीले सगरमाथामा ज्यान गुमाइसकेका छन् ।

· सगरमाथामा स्की गर्ने पहिलो व्यक्ति स्लोभानियाका डाभो कार्निकार हुन् ।

· सगरमाथाको आरोहण गर्ने सबैभन्दा वृद्ध पुरुष जापानका ८० वर्षा युइचिरो मिउरा हुन् भने सबैभन्दा वृद्ध महिला जापानकै ७३ वर्षी तामाइ वातानाबे हुन् ।

· सगरमाथा विश्वको सबैभन्दा अग्लो शिखर भएको कुरा सन् १८५६ मा मात्र पत्ता लागेको हो ।

· सगरमाथाको उमेर ६ करोड वर्षपुगेको छ ।